Prawnik radzi

Uległem wypadkowi przy pracy, jednakże ZUS odmówił mi wypłaty jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, uzasadniając to tym, iż wyłączną przyczyną wypadku było moje zawinione zlekceważenia podstawowych zasad bhp. Czy takie postępowanie ZUS jest zgodne z prawem, czy mogą odmówić mi wypłaty odszkodowania?

Zenon z Raciborza

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków, o których mowa w jej art. 3 było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że rażące niedbalstwo jest zachowaniem graniczącym z umyślnością, ale zarazem takim, które nie daje podstaw do przypisania pracownikowi zamiaru skierowanego na popełnienie czynu. Stanowisko Sądu Najwyższego w tej mierze ukształtowało się pod wpływem wyroku z dnia 6 sierpnia 1976 r. Przyjęto w nim, że przez działanie z rażącym niedbalstwem należy rozumieć między innymi sytuacje, w których poszkodowany pracownik zdaje sobie sprawę z grożącego mu niebezpieczeństwa, gdyż zwykle ono występuje w danych okolicznościach faktycznych, tak że każdy człowiek o przeciętnej przezorności ocenia je jako ewidentne - a mimo to, z naruszeniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, naraża się na to niebezpieczeństwo, ignorując następstwa własnego zachowania się. Niedbalstwo pracownika jako wyłączna przyczyna wypadku przy pracy wyłącza prawo do świadczen z ubezpieczenia wypadkowego tylko wtedy, gdy miało charakter rażący, a więc graniczyło z umyślnością (tak między innymi w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1999 r.

Mając na uwadze powyższe co do zasady ZUS ma prawo odmówić wypłaty jednorazowego odszkodowania w sytuacji gdy jest udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Jednakże jeżeli nie zgadza się Pan z decyzją ZUS może Pan wnieść odwołanie do Sądu Pracy i wykazaźć, iż do wypadku doszło w sposób niezawiniony przez Pana. W odwołaniu powinien Pan przedstawić swój opis zdarzania, zawnioskować ewentualnych świadków, którzy będą mogli przedstawić w jakich okolicznościach doszło do wypadku.