„Przeszłość jest nauczycielką przyszłości”. Pouczający, nostalgiczny i retrospektywny był numer Nowin w 25-lecie ich zaistnienia. 25 lat w 800-letniej historii naszego miasta to niedużo, a jednak, niejeden przecierał oczy zdumiony: tyle zmian w tak krótkim czasie po przestawieniu zwrotnicy systemowej w naszym państwie. Kościół pozostał po 1989 roku ten sam. Nowy ustrój dał Kościołowi pełną wolność, ale też postawił przed nowymi zadaniami.

Sytuacja Kościoła w Raciborzu po 1989 r.

Nie było lustracji

Wśród duchowieństwa raciborskiego nie było żadnego współpracownika SB, żadnego tajnego donosiciela. Nikt nawet nie wnosił podejrzeń.

Religia wróciła do szkół

Było to wielkie wyzwanie. Pamiętam, że gdy bp Gerard Kusz w 1989 r. mówił na spotkaniu kapłanów o powrocie katechezy do szkół, odezwałem się „Czy tak trzeba?  Parafie mają tak piękne domy katechetyczne”. Odpowiedział, że sam papież Jan Paweł II nalega na episkopat polski w tej sprawie. Obejmie się wtedy nauką religii całą młodzież. Decyzja była słuszna, choć nie da się ukryć ujemnych stron religii w szkole: stała się jednym z przedmotów. Na księży w Raciborzu spadło ogromne zadanie. Wnet jednak doszli z pomocą świeccy katecheci. Na chwałę duchowieństwa trzeba przyznać, że księża uczyli przez 8 lat bez pensji, katecheci świeccy pobierali ją od 1990 r.

Stosunek do nowych władz

Nowe władze nie miały już w programie walki z Kościołem. Z prezydentem miasta Janem Kuligą mieliśmy wspólny język. Razem broniliśmy Domu dla bezdomnych przy ul. Topolowej.

Racibórz w województwie śląskim

W 1995 r. powstała nowa diecezja gliwicka. Bp Alfons Nossol upierał się, by Racibórz pozostał przy biskupstwie opolskim. Istniało kiedyś księstwo raciborsko-opolskie  – argumentował – dlatego tych dwóch miast nie należy rozdzielać. Miał nieco później żal do władz naszego miasta, że w ramach nowego podziału administracyjnego, Racibórz deklarował chęć przynależności do województwa śląskiego. Pozostaliśmy diecezją opolską, ale administracyjnie należymy od 1999 r. do Katowic.

Język niemiecki

Wraz z nowym porządkiem politycznym głos odzyskali obywatele innych narodowości. Język niemiecki wszedł do kościołów. M.in. msza św. w tym języku odprawiana jest od 1990 r. w każdą niedzielę w kościele św. Jakuba na Rynku o godz. 9.00.

Stan duchowieństwa w 1992 r.

Interesujące może być zajrzenie do raciborskich kościołów w 1992 r. Zmiany personalne od tego czasu są znaczne. Za ołtarzem stoją często nowi kapłani.

Parafia Wniebowzięcia NMP

Proboszczem od pół roku był wtedy ks. Ginter Kurowski po śmierci ks. Stefana Pieczki w 1991 r.  

Wikarymi zaś byli: ks. Alojzy Nowak, obecnie prob. par. Św. Rodziny w Branicach.

Ks. Czesław Popowicz, obecnie przebywa w Warszawie i należy do wspólnoty zakonnej.

Ks. Waldemar Chudala, obecnie prob. w Wójcicach k. Otmuchowa.

Ks. Rudolf Świerc, obecnie prob. Św. Piotra i Pawła w Opolu.

Dodam, że w 1992 r. było w tej parafii czterech prymicjantów.

Parafia Najśw. Serca Pana Jezusa

Proboszczem był ks. Alojzy Jurczyk (+ 2005 r.)

Wikarzy: ks. Jerzy Tomeczek, obecnie prob. w Zawiściu.

ks. Marek Jelonek

Parafia Matki Bożej

Proboszczem od 1990 r. ks. Eugeniusz Dębicki (+ 2013 r.)

Wikarzy: ks. Ryszard Podsiadło, obecnie prob. w Poznowicach k. Kamienia Śl.

Ks. Krzysztof Dziubek, obecnie prob. w Kędzierzynie-Koźlu, w par. św. Mikołaja.

Parafia św. Mikołaja na Starej Wsi

Proboszcz: ks. Reinhold Porwol (emeryt od 2008 r.)

Wikarzy: ks. Grzegorz Turczyn, obecnie prob. w Racławicach Śl.

Ks. Edmund Pośpiech, obecnie prob. w Gamowie.

Ks. Krystian Szeliga, który pełnił funkcję kapelana więziennego.

W Miedoni rektorem Domu Formacyjnego był ks. Hubert Czernia, obecnie prob. w Kluczborku w par. Najśw. Serca PJ.

Parafia Św. Jana Chrzciciela na Ostrogu

Proboszczem od 1990 r. był ks. Jerzy Hetmańczyk

Wikarymi byli: ks. Norbert Matuszek, obecnie prob. w Bierawie.

Ks. Marek Gołaszewski, obecnie prob. w Kopernikach k. Otmuchowa

Parafia Św. Paschalisa na Płoni

Proboszcz: O. Ireneusz Bednarek OFM (do 1994 r.; po nim o. Justyn Przybyła OFM)

Wikary: O. Faustyn Zatoka ofm

Parafia św. Józefa w Ocicach

Proboszczem był od 1990 r. Henryk Wycisk (od 2000 r. prob. w Bolesławiu)

Żył jeszcze jako emeryt ks. prał. Bernard Gade (+ 2005 r.)

Parafia Św. Krzyża w Studziennej

Proboszczem był od 1972 r. ks. Jan Szywalski (od 2012 r. na emeryturze)

Parafia MB Różańcowej w Sudole

Proboszczem był od 1974 r. ks. Józef Przywara (od 2015 r. na emeryturze)

Parafia Św. Jadwigi w Markowicach

Proboszczem od 1980 r. był ks. infułat Marian Żagan. Przeszedł na emeryturę w 2010 r.

Parafia św. Mateusza i Macieja w Brzeziu

Proboszczem był wtedy ks. Alojzy Ostrowski (do 1996 r.; zmarł 1999 r.)