Wielka inwestycja została przerwana po trzech latach od rozpoczęcia. W 2016 r. wyszły na jaw poważne błędy przy budowie, a z dotychczasowym wykonawcą, hiszpańską firmą Dragados rozwiązano umowę. Firma ta zostawiła zadanie wykonane 43 proc. Kolejny rok trwały procedury wyłaniania firmy, która dokończy Zbiornik. W kwietniu 2017 r. ogłoszono przetarg, do którego przystąpiło pięciu chętnych. Wybrano ofertę Budimex–u, choć wcale nie była najtańsza (904 mln zł). Mniejszej zapłaty oczekiwało konsorcjum polsko–azerbejdżańskie (768 mln zł). Trzeci byli Chińczycy (917 mln zł). Drugą najdroższą ofertę (945 mln zł) złożyło raciborskie Rafako. Na szczycie, z oczekiwaniami równymi 1,2 mld zł stanęli Włosi.

30 listopada w raciborskim biurze RZGW podpisy pod umową złożyli Tomasz Cywiński, pełniący obowiązki dyrektora RZGW w Gliwicach oraz Dariusz Blocher, prezes Budimexu. Na tę okazję przyjechał z Warszawy wiceminister środowiska, Mariusz Gajda. – Poprzednia ekipa nie dopilnowała tej strategicznej dla całego regionu i kraju inwestycji. Szybko podjęte starania dokończenia zadania wpisują się w naszą politykę rozwoju i poprawy bezpieczeństwa – powiedział.

Wojewoda śląski, Jarosław Wieczorek potwierdził, że w przyszłości zbiornik ma mieć funkcję zbiornika mokrego. Ma być do tego lepiej wykorzystywany gospodarczo i jeszcze przez kilkadziesiąt lat z jego niecki ma być wydobywane kruszywo.

T. Cywiński wyjaśnił, że to jeden z największych zbiorników w Polsce. Ma powierzchnię równą Cieszynowi i rekordową pojemność 185 mld m sześc wody. D. Blocher obiecał, że jego firma postara się zakończyć prace przed terminem (740 dni), ale to zależy od pogody.

Przy okazji, kilka ciekawostek podał wójt Lubomii, Czesław Burek. Lata temu był on głównym przeciwnikiem powstania zbiornika. – W Nieboczowach, które zostały już niemal w całości przeniesione w nowe miejsce, ekshumowano 600 ciał. To najwięcej w powojennej Polsce – opisał przenosiny cmentarza.

– Dzięki temu możemy się dziś cieszyć, że budowa zbiornika nie odbywa się na trupie tej małej ojczyzny. Ratując los kilku milionów, od Raciborza do Wrocławia, nie zapomnieliśmy o losie tych kilkuset. Łącząc wszystkie interesy udało się doprowadzić inwestycję do realizacji – przypomniał i ogłosił, że we wrześniu 2018 r. planuje oficjalne otwarcie Nowych Nieboczów.

Według informacji przekazanych przez dyr. Cywińskiego wynika, że Zbiornik Racibórz zostanie ukończony jako zbiornik suchy, według projektu i zgodnie z pierwotnymi ustaleniami. Po około pięciu latach po ukończeniu jego budowy rozpocznie się etap przekształcenia go w zbiornik mokry, którym na stałe może być napełniony wodą. Pochłonie to (według dzisiejszych szacunków) 600 – 700 mln zł i nie będzie wymagać poważnych ingerencji w obecne struktury budowli.

Marcin Wojnarowski

51 proc. wykonania

W ciągu roku, od odstąpienia od współpracy z Dragadosem do podpisania umowy z Budimex–em, RZGW prowadziło kilka inwestycji, które miały na celu zniwelowanie przerwy w robotach. W tym czasie wykonano oko 8 proc. inwestycji, w tym rów tworkowski, budowę upustu do Odry miejskiej, wzmocnienie podłoża przez wykonanie kolumn żwirowych, rozbiórkę budynków (ok 200 domów). Obecnie zaawansowanie realizacji całej inwestycji ocenia się na 51 proc.

Przełożenie rzeki Psiny i kanału Ulga

Koryto rzeki będzie przeniesione na zewnątrz czaszy zbiornika i poprowadzone wzdłuż bocznej zapory. Podobnie stanie się z kilkudziesięciometrowym odcinkiem kanału Ulga, który zostanie zasypany i poprowadzony nową trasą.

Główne parametry Zbiornika

• Powierzchnia: 26,3 km kw

• Długość zapór: czołowa 4 km, lewa 9,6 km, prawa 8,8 km

• Szerokość korony zapory: 6 m

• Maksymalny poziom piętrzenia wody: 195,2 m n.p.m.

• Pojemność: 185 mld m sześc

• Odpływ wody: <470 – 2646 m sześc/sek