Prawo spadkowe określa, że z chwilą śmierci spadkodawcy spadkobiercy nabywają spadek. Oznacza to, że nabywają oni nie określone przedmioty tylko ułamek całości (np. ½, ¼ i ¼ całości spadku).

Objęcie przez spadkobiercę konkretnej części spadku, np. domu, wymaga stwierdzenia nabycia spadku oraz działu spadku. Przy postępowaniu o dział spadku niestety dość często dochodzi jednak do sporów pomiędzy spadkobiercami. Warto temu zapobiec stosując zapis windykacyjny, poprzez uczynienie takiego zapisu: spadkodawca sam decyduje, że poszczególne przedmioty majątkowe mają przypaść konkretnym osobom.

Aby więc uniknąć sporów np. o to, któremu z dzieci ma przypaść dom po śmierci matki, spadkodawca może uczynić zapis windykacyjny, w którym przydzieli go wybranej przez siebie osobie.

Spadkodawca może też powołać wykonawcę zapisu windykacyjnego, który będzie zarządzał majątkiem, a następnie przekaże go osobie, na rzecz której zapis został uczyniony. Ma to znaczenie np. przy osobach małoletnich, gdy spadkodawca nie chce aby majątkiem dziecka zarządzał rodzic, z którym wcześniej się rozwiódł.

Forma:

Zapis windykacyjny może być skutecznie uczyniony tylko w testamencie notarialnym. Jeśli spadkodawca określi np. w testamencie własnoręcznym, że córka ma dostać dom a syn auto, to i tak nie wywrze to bezpośredniego skutku prawnego