Grupa osób powołanych przez prezydenta Raciborza Dariusza Polowego do walki ze smogiem spotkała się po raz drugi, w szerszym gronie niż w debiucie komisji. Sposób powstania komisji budzi zastrzeżenia. Na ostatniej sesji rady miasta Henryk Mainusz pytał prezydenta o zarządzenie, którym to gremium zostało utworzone. Do dnia sesji niczego takiego nie można było znaleźć w rejestrze prezydenckich aktów prawnych w Biuletynie Informacji Publicznej. Pytany o to przez nas D. Polowy uspokaja, że wszystko jest w należytym porządku.

Poszerzony skład

W drugim posiedzeniu wzięli udział nieobecni wcześniej: Józef Galli, Kamil Ludwikowski i Zygmunt Kobylak. Przyszedł też ekolog Bogusław Siwak, który propaguje radykalne sposoby zwalczania smogu, a strefę bez węgla chce wprowadzić w mieście jak najszybciej. Z jego strony wypłynął postulat aby mieszkańcy podłączający się do sieci gazowej otrzymywali z urzędu dodatek na sfinansowanie kosztów przyłącza w kwocie 5 tys. zł. Dlaczego Siwak z takim przekonaniem dąży do ogrzewania bezwęglowego? Bo Racibórz wciąż odnotowuje bardzo wysokie przekroczenia dopuszczalnych norm dla smogu, a jego położenie w kotlinie dodatkowo potęguje efekt zanieczyszczeń.

Przyspieszenia tempa prac komisji chce również Leszek Szczasny. Jako podróżnik porównał wdrażanie strefy bez węgla do podróży po Afryce, z Kairu do Kapsztadu. – To proces, trzeba zacząć by wyruszyć i dotrzeć do celu. Inaczej nic z tego nie wyjdzie – komentował.

Gigantyczne koszty

Większość członków komisji zdecydowała, że potrzeba więcej wiedzy na temat kosztów jej wprowadzenia, a samorząd powinien wyjść w miasto i edukować raciborzan, że strefa jest niezbędna. Ten postulat przeforsował radny Józef Galli z Miedoni. Miał najwięcej wątpliwości i dzielił się z nimi na forum komisji. Zastrzegł, że nie jest obrońcą węgla („zwolennikiem hajcowania”), ale sam doświadczył, co oznacza palić w piecu węglem, następnie ekogroszkiem, a obecnie ogrzewa dom pompą ciepła. – Osobiście odczułem największą różnicę przy przejściu z pieca kopciucha na kocioł na ekogroszek – powiedział. Poparł swoją tezę badaniami znalezionymi w internecie na temat efektu ekologicznego przy stosowaniu kotłów węglowych piątej generacji. Galli wie z rozmów z sąsiadami w Miedoni, że ludzie boją się „gigantycznych kosztów” inwestycji związanych z przejściem na ogrzewanie gazowe. Jedna z mieszkanek powiedziała mu, że może nie dożyć osiągnięcia efektu ekologicznego.

Galli nie chce aby nowe antysmogowe przepisy w Raciborzu wdrażać na zasadzie: zróbmy i jakoś to będzie. Uważa, że wcześniej należy zorganizować cykl spotkań z mieszkańcami i przedstawić im konkrety. Spotkania właśnie ruszają – w tym tygodniu, pierwsze odbędzie się w Miedoni. W czwartek będzie tam prezydent Polowy i „gazownicy”.

Kominki i filtry

Marian Czerner poruszył wątek filtrów elektrycznych na kominach domów, które ograniczałyby zanieczyszczenie powietrza. Dotąd takich rozwiązań w Raciborzu nie stosowano jeśli chodzi o dopłaty miejskie w walce z niską emisją.

Kwestią sporną jest zakaz użytkowania kominków na drewno. W Krakowie od września nie będzie można z nich korzystać pod groźbą wysokich kar finansowych. Choć większość członków komisji Wacławczyka nie chce aż tak daleko się posuwać w przypadku Raciborza, to nie brak w tym gronie zwolenników takiego zakazu. Magdalena Kusy proponuje zastanowić się nad pozostawieniem w użytkowaniu kominków rekreacyjnych, w które ludzie zainwestowali duże pieniądze.

Jan Wiecha dalej podkreślał, że najważniejsze jest zadbać o świadomość mieszkańców, że smog trzeba wyeliminować i to raciborzanie sami muszą chcieć strefy bez węgla wzorowanej na Krakowie. – Widzę powietrze w Raciborzu i to nie jest dobre – skwitował znany rafakowiec. Podpowiada, by szokować społeczeństwo informacjami o szkodliwości smogu. Kamil Ludwikowski również był „za” wzmożoną akcją informacyjną, bo jego zdaniem wielu raciborzan nie zdaje sobie sprawy, że już obowiązuje śląska uchwała antysmogowa, nie wspominając o planach stworzenia raciborskiej.

Terminy gonią

Wiceprezydent Raciborza Dominik Konieczny spotykał się z przedstawicielami Polskiej Spółki Gazowniczej. Powiedział członkom komisji, że firma obserwuje „pęd do gazu” i notuje spore kłopoty ze znalezieniem firm wykonujących rozbudowę sieci i podłączenia domów. – Terminy się wydłużają – przestrzegł zastępca Polowego. Według Koniecznego „nie ma szans” aby w 2 lata zdążyć z dostosowaniem zasobu miejskiego do wymogów śląskiej uchwały antysmogowej, wedle której tzw. kopciuchy mają znikać z domowych kotłowni.

Byle do wiosny

„Odroczenie” podjęcia przez komisję decyzji w sprawie zaproponowania Radzie Miasta Racibórz projektu uchwały antysmogowej dla miasta wyznaczono na maj. Przypomnijmy, że przewodniczący komisji Dawid Wacławczyk chciał by taki projekt trafił jeszcze na sesję lutową. Według pierwotnych założeń, tuż po uchwaleniu raciborskiego prawa antysmogowego, nie można byłoby instalować już w ogóle nowych pieców węglowych, a te co są w użytku w ciągu kolejnych 8 lat musiałyby przestać pracować.

Sceptyczny wobec odkładania terminu przedstawienia stanowiska komisji był przewodniczący Wacławczyk. W ramach Raciborskiego Alarmu Smogowego odbył już z kolegami spotkania w dzielnicach, które miały charakter informacyjny. W Brzeziu przyszło na takie wydarzenie 80 osób. – Opór będzie i tak do końca – przewiduje szef komisji. Na razie gremium zdecydowało o jednym – że potrzebuje więcej czasu na przyswojenie wiedzy o skutkach wdrożenia strefy bez węgla. Wydział ochrony środowiska ma oszacować ile będzie kosztowało sporządzenie eksperckiej analizy dla komisji.

Mariusz Weidner

Co jest niezbędne?

1. Walka z ubóstwem energetycznym – dofinansowanie do wydatków na paliwa stałe dla najuboższych mieszkańców

2. Doradztwo przy korzystaniu z programu Czyste Powietrze

3. Większe nakłady budżetowe na PONE w Raciborzu