Racibórz • 21 maja 1919 r.

Aresztowania Polaków

Racibórz. W piątek aresztował Heimatschutz* w Zabełkowie sekretarza Zjednoczenia Zawodowego Polskiego p. Rymera** z powodu denuncyacyi Freie Vereinigung***, która tamże urządziła zebranie, na którem przemówił także p. Rymer. Aresztowanego uwięziono w Raciborzu. Odpowiednie kroki do uwolnienia już poczyniono.

Poszukiwanie broni

Racibórz. W poniedziałek rano o godz. 10 odbył grenzschutz**** bardzo ścisłą rewizyę za bronią w mieszkaniu p. dr. Neukircha, gdzie przeszukiwano nawet piwnicę, następnie w Strzesze i u urzędnika bankowego p. Zagoli. Trudy grenzschutzu były jednak daremne, gdyż nigdzie nic nie znaleziono.

Babice w Raciborskiem. W ubiegłą niedzielę zjawiło się we wsi 20 żołnierzy z grenzsuchtzu celem poszukiwania broni palnej. Przetrząśnięto całą wieś, atoli nic nie znaleziono.

Psy na uwięzi

Z Raciborskiego. Nakazano trzymać psy na uwięzi we wielkiej części powiatu Głubczyckiego (Baborów, Dziełów, Raków, Tłuste Mosty, Sułkowice itd.) oraz w przyległych częściach powiatu raciborskiego, a mianowicie w gminach i ich koloniach: Polski Krawarz, Maków, Kórnica, Piotrowice, Rać, Strzeboń, Sudzice, Rochów, Pisarzowice, Sluzowice, Oldryszów. Nakaz obowiązuje do 8 sierpnia włącznie. Obowiązują zwykłe w takich razach postanowienia.

Granaty wybuchły im w rękach

Z Rybnickiego. W Rydułtach wydarzył się nieszczęśliwy wypadek. Żołnierze z grenzschutzu mieli stawić się do apelu z granatami ręcznemi, przyczem kilku z nich tak nieostrożnie obchodziło się z pociskami, że niektóre wybuchły. Trzech ludzi zostało zabitych, jeden ciężko, siedmiu lżej rannych. Ciekawą rzecz, że daje się tak niebezpieczne przedmioty do ręki ludziom, którzy nie wiedzą, jak się z niemi obchodzić.

Prawda o strejku górników

Z Rybnickiego. Jak wiadomo, wybuchł w ubiegłym tygodniu w obwodzie tutejszym strejk górników. O strejku tym rozpisują się gazety niemieckie prawie co dzień, twierdząc, że strejk ten wybuchł z powodów politycznych. Tymczasem wcale tak nie jest. Strejk jako taki został spowodowany ukróceniem zarobków. Ukrócenie to wynosi dwie marki na dzień. Robotnicy żądają dawniejszej płacy i nie chcą wcześniej podjąć pracy. Inne wieści są cygaństwem.

Praca dla dzieci

(Z ogłoszeń drobnych). Baczność! 40 dziewczyn i 20 wyrostków poszukuje się do gospodarstwa rolnego. Zarobek dzienny 5 mrk, wolne utrzymanie i wolna podróż koleją. Scholtyssek. Racibórz, Opawska ulica nr 8.

* Heimatschutz – niemiecka organizacja paramilitarna, której członkowie stawiali sobie za cel obronę granic Niemiec.

** Zjednoczenie Zawodowe Polskie zostało założone w 1902 r. jako polska organizacja związkowa. Od 1913 r. prezesem ZZP był Józef Rymer. Z inicjatywy władz ZZP w 1917 r. założono Narodowe Stronnictwo Robotników, które w 1920 r. współtworzyło Narodową Partię Robotników. W latach 30. Zjednoczenie Zawodowe Polskie zbliżyło się do sanacji Józefa Piłsudskiego.

*** Freie Vereinigung zum Schutze Oberschlesien – Wolne Stowarzyszenie dla Obrony Górnego Śląska – niemiecka organizacja, której celem było przedsięwzięcie działań zapobiegawczych odłączeniu Górnego Śląska od państwa niemieckiego

**** Grenzschutz – niemiecka organizacja paramilitarna, stawiająca sobie za cel obronę granic Niemiec.

Racibórz • 23 maja 1919 r.

Baczność, ludu górnośląski!

(...) W pismach niemieckich roją się ogłoszenia, wzywające ochotników pod broń*, a hakatyści** niby szałem ogarnięci urządzają po miastach masowe korowody i demonstracye, podczas których wznoszą się groźne, wojownicze okrzyki – słowem ruch panuje taki, jak w 1914 r. w pierwszych dniach po wypowiedzeniu wojny światowej. Chcąc upozorować ten nowy gwałt przed światem, pragną Niemcy wyprowadzić Was z równowagi i pchnąć do czynów, które by mogły usprawiedliwiść ich napaść.

To też baczność, Rodacy! Nie dajcie się uwieść słusznemu oburzeniu, nie dajcie się spowodować do czynów, za które odpowiedzialność przeciwnicy mogliby na Was zwalić (...)

Wobec uzbrojonego od stóp do głów przeciwnika stoimy wprawdzie bezbronni, ale nie bezsilni! Za nami bowiem stoją potęgi, których nic zwalczyć nie potrafi: Bóg sprawiedliwy – prawo – opinia świata całego!

Zwycięstwa wojsk polskich

Z Warszawy donoszą: Na froncie galicyjskim zdobyły wojska polskie w nocy na 19 maja Borysław i Drohobycz. Inne oddziały zdobyły Mikołajew i wymusiły sobie przejście przez Dniestr pod Rozwadowem. Droga wojskowa oraz linia kolejowa Lwów – Mikołajew są w zupełności w naszem posiadaniu***.

Sprawa kolei w dzielnicach odłączonych od Niemiec

Opowiadano sobie, że Niemcy usuwają z Górnego Śląska wagony i zapasy kolejowe, ażeby ich nie wydać Polakom. Gdyby to miało być prawda, to Niemcy nic na tem nie zyskają, albowiem § 371 warunków pokojowych**** zawiera stosowne przepisy co do odstąpienia kolei żelaznych w dzielnicach odłączonych do Niemiec, a więc i na G. Śląsku.

Paragraf ten przepisuje, że Niemcy muszą oddać wszelkie budowle i urządzenia wszystkich kolei w kompletnym i dobrym stanie: zaś co do wagonów wszelakiego gatunku (osobowych i towarowych) to winni ich dokładnie tyle odstawić, ile ostatnia inwentura przed 11 listopada 1918 dla odnośnych obwodów wykazuje (...)

Z tych przepisów wynika, że choćby Niemcy z G. Śląska wagony i inne urządzenia usunęli, albo cośkolwiek przy kolejach zniszczyli, Polska krzywdy na tem nie poniesie, bo Niemcy muszą wszystko odstawić w komplecie.

Ofiarność górników

Czerwionka w Rybnickiem. Wszystkim szanownym górnikom z kopalni „Dębieńsko” składam serdeczne dzięki za datek z dnia 15 maja w wysokości 300 marek, który mi oddał komitet. Jest to wsparcie dla mnie i moich dzieci. Mój mąż Józef Wincierz został przez sąd raciborski na 15 miesięcy więzienia skazany. Za co, to górnicy wiedzą. Marta Wincierz.

* Wzburzenie było wywołane niekorzystnymi warunkami pokojowymi, jakie zostały przedłożone Niemcom po zakończeniu I wojny światowej.

** Hakata – określenie Niemieckiego Związku Marchii Wschodniej, którego celem była germanizacja ziem polskich objętych zaborem niemieckim.

*** Wieści z frontu galicyjskiego dotyczą walk polsko–ukraińskich, które trwały od listopada 1918 r. do lipca 1919 r.

**** Artykuł dotyczy warunków traktatu pokojowego, kończącego I wojnę światową. Niemcy, które przegrały ten konflikt, musiały zgodzić się na szereg ustępstw terytorialnych oraz majątkowych, a także krępujących ich suwerenność (ograniczenie siły wojskowej). Surowe warunki pokojowe miały zapobiec przyszłej wojnie.

Racibórz • 26 maja 1919 r.

Żołnierska kradzież

Racibórz. Cztery konie wojskowe skradziono z koszar husarskich na Ostrogu. Dwa z nich sprzedał wicewachmistrz z tego pułku Prössel, za co został uwięziony.

Holender z fortuną

Racibórz. Aresztowano tu pewnego Holendra na stacyi, gdy chciał odjeżdżać do Amsterdamu. Miał przy sobie 38 000 marek. Jest podejrzany o uprawianie jakiegoś przemytnictwa.

Koniec strajków

Z Rybnickiego. Strejki na kopalniach w okolicy tutejszej ustały już zupełnie. A więc „powstanie”, o którem bredziło telegraficzne biuro Wolffa, skończyło się bardzo szybko bez krwi rozlewu.

Zagadkowy mord

Marklowice w Rybnickiem. Bandyci w ubraniu grenzschutzu weszli w nocy do domu gospodarza Jakuba Szczęsnego, zabili go, poczem do niego jeszcze strzelali. Bandyci odeszli, niczego nie zabierając. Zabity gospodarz liczył 70 lat życia.

Czy wolno okraść własną żonę?

W Londynie odbyła się w tych dniach ciekawa rozprawa. Jako oskarżony stawał małżonek, który ukradł żonie swej biżuteryę wartości 152 funtów. Podczas rozprawy wyszło na jaw, że żona opuściła po kłótni z mężem jego mieszkanie, zabierając ze sobą swoje kosztowności. Wtedy on, chcąc – jak podaje – zirytować żonę i ostatecznie się jej pozbyć, udał się do jej nowego mieszkania i skradł jej kosztowności, które niegdyś sam jej był darował. Sędziowie przysięgli wydali wyrok uwalniający, twierdząc, że skoro małżeństwo jeszcze urzędownie zerwane nie było, mąż nie ponosi żadnej winy.

Ożenek

(Z ogłoszeń drobnych). Wdowiec, 50 lat, rolnik, poszukuje żony w wieku 35 do 45 lat, z chałupą lub gruntem. Zgłoszenia do „Nowin Raciborskich” pod lit. N. 102.