Osoby prowadzące spór zastanawiają się często w jaki sposób wykazać w sądzie swoje racje, gdy wszystko toczyło się w zamkniętym kręgu rodziny i tylko z najbliższą rodziną rozmawiało się na dany temat. Czy brat lub siostra albo mama czy współmałżonek mogą być świadkami w sądzie np. w sprawie o alimenty czy o zapłatę? Nie ma przeszkód prawnych do bycia świadkiem z uwagi na bliskie pokrewieństwo jeśli osoby te są zdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń. Kodeks postępowania cywilnego wskazuje przeszkody do bycia świadkiem, ale nie dotyczą one stopnia pokrewieństwa. Jeśli więc nie występują inne przeszkody (np. brat jest współuczestnikiem jednolitym albo przedstawicielem ustawowym strony) to osoba ta może być świadkiem w sprawie. Ale, właśnie z uwagi na istniejące stosunki rodzinne i związek emocjonalny pomiędzy świadkiem a stroną lub stronami i możliwym dylematem świadka pomiędzy lojalnością wobec rodziny lub jednego z jej członków a prawdą, ustawodawca dał tym osobom możliwość odmowy złożenia zeznań w charakterze świadka. Decyzja o skorzystaniu z prawa odmowy zeznań należy do świadka, który musi stawić się w Sądzie na wezwanie ale może przed tym Sądem powiedzieć, że odmawia składania zeznań i jego prawo będzie w pełni uszanowane. Prawo odmowy zeznań, co warto podkreślić, trwa także po ustaniu małżeństwa.

Uwaga na wyjątki!

Odmowa złożenia zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód. Również w sprawie przesłuchania świadków testamentu ustnego świadkowie testamentu nie mogą odmówić zeznań nawet jeśli są najbliższą rodziną.