Wartość Funduszu Inwestycji Lokalnych to około 12 mld zł. Połowa tej kwoty została rozdzielona pomiędzy wszystkie samorządy. Kwoty dotacji wynikały z relacji wydatków majątkowych i zamożności gmin i powiatów.

Druga połowa, czyli 4,35 mld zł została rozdzielona wśród jednostek samorządu terytorialnego, które wnioskowały o wsparcie na konkretne zadania. Podczas oceny wniosków brane były pod uwagę takie kryteria takie jak: kompleksowość planowanych inwestycji, ograniczenie emisyjności i ingerencji w środowisko, uwzględnienie zasad zrównoważonego rozwoju, pomoc osobom niepełnosprawnym, liczba osób, które skorzystają z inwestycji, wpływ inwestycji na zapobieganie klęskom żywiołowym i koszt w stosunku do planowanych dochodów samorządu. W tym przypadku spośród gmin wiejskich i miejsko-wiejskich powiatu raciborskiego wsparcie trafiło do: Kornowaca, Krzyżanowic, Nędzy i Kuźni Raciborskiej. Do dotacji nie załapały się więc: Pietrowice Wielkie, Krzanowice i Rudnik.

Do rozdzielenia pozostaje jeszcze trzecia część rządowych środków. W tym przypadku mowa 1,65 mld zł. Samorządy, podobnie jak w poprzednim rozdaniu, starają się o środki w ramach konkursu, a czas na zgłaszanie swoich projektów miały do 28 grudnia. Sprawdziliśmy więc, na co gminy powiatu raciborskiego mają chrapkę tym razem.

Rudnik

Gmina w pierwszym rozdaniu bez powodzenia starała się o wsparcie na dwa zadania. To budowa wielofunkcyjnej hali w Gamowie oraz zakup windy dla gminnego budynku publicznego w Rudniku (w którym mieszczą się jednostki podległe gminie: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Biblioteka Publiczna, Zakład Wodociągów i Usług Komunalnych oraz Izba Pamięci). Łączną sumę tych zadań wyliczono na 1 mln 600 tys. zł.

W drugim rozdaniu, jak wyjaśnia wójt Piotr Rybka, gmina zamierza ubiegać się już o trzy zadania. Wśród nich ponownie znajduje się budowa windy w tym samym budynku. Dwie kolejne inwestycje to: budowa kanalizacji i dróg w Ligocie Książęcej i budowa zbiorników retencyjnych w Gamowie i Jastrzębiu. Kiedy pytaliśmy urzędników o ten temat, w gminie analizowana była łączna kwota tych potrzeb.

Nędza

Samorządowi udało się pozyskać wsparcie na jedno zadanie, choć starano się o dotację na trzy inwestycje. Szczęśliwym dla gminy wnioskiem okazała się termomodernizacja budynków Szkoły Podstawowej im. Powstańców Śląskich w Nędzy. – Realizację zadania zaplanowano w 2021 roku. Po wyłonieniu wykonawcy w trybie przetargowym realizacja zostanie zaplanowana w taki sposób, aby nie kolidować z zajęciami w szkole. Całkowity szacowany koszt zadania to 650 000 zł, otrzymane wsparcie 618 100 zł. Realizacja zadania wpłynie korzystnie na poprawę powietrza, powodując redukcję emisji pyłów o 22,01% – mówi Agnieszka Kania-Kała z Urzędu Gminy w Nędzy.

Kolejnym wnioskiem, na który wsparcia już nie przyznano była budowa kanalizacji sanitarnej. Obejmowała ona budowę sieci kanalizacji sanitarnej w sołectwie Nędza wraz z tranzytem, dwoma przekopami pod nasypami kolejowymi oraz budowę tłoczni ścieków. Jak wskazuje Agnieszka Kania-Kała, gmina posiada projekt budowlany dla inwestycji i pozwolenie na budowę, które wymagają aktualizacji. – Przyjęte rozwiązania projektowe zakładają odprowadzenie ścieków sanitarnych z istniejących posesji do tłoczni ścieków oraz tranzytem i przekopem pod istniejącą linią kolejową do oczyszczalni ścieków w miejscowości Ciechowice – objaśnia urzędniczka. Dodaje, że jest to kluczowa inwestycja dla gminy, mająca znaczący wpływ na poprawę warunków bytowych mieszkańców. – Bez wsparcia rządowego realizacja jest zagrożona ze względu na jej duże koszty i niski w stosunku do tych kosztów budżet gminy – nie kryją obaw w urzędzie. Koszt inwestycji to 29 mln 800 tys. zł, natomiast wnioskowana dotacja – 29 mln 700 tys. zł.

Trzecim, czyli ostatnim wnioskiem, była termomodernizacja budynku wielorodzinnego wraz z zastosowaniem OZE przy ul. Gliwickiej 60 – 64 w sołectwie Nędza. Szacowany koszt inwestycji to 550 tys. zł, natomiast o 500 tys. zł wsparcia wnioskowano.

Jak wyjaśnia Agnieszka Kania-Kała, w kolejnym naborze w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych gmina Nędza złożyła ponownie wnioski, które wcześniej nie otrzymały wsparcia. Dodatkowym wnioskiem jest ten o rozbudowę sieci wodociągowej w sołectwach Górki Śląskie oraz Szymocice.

Kornowac

Największe wsparcie spośród gmin wiejskich i miejsko-wiejskich powiatu raciborskiego trafiło do Kornowaca. Samorząd otrzymał 4 miliony złotych na rozbudowę Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Rzuchowie o nowe przedszkole i salę gimnastyczną (100 proc. wnioskowanej kwoty).

Jak wyjaśnia sekretarz Radosław Łuszcz, plany rozbudowy ZSP są odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na miejsca przedszkolne w gminie oraz odpowiedzią na zgłaszane przez mieszkańców potrzeby. W ramach prac placówka zostanie powiększona o jeden oddział – 25 miejsc. – Prace nad przetargiem ruszą w najbliższym czasie, a sama inwestycja rozpocznie się po podpisaniu umowy z wykonawcą. Wszystko zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Liczymy na to, że nie będzie żadnych odwołań i inwestycja ruszy w najszybszym możliwym terminie – mówi Radosław Łuszcz. Nadmienia, że podczas rozbudowy dzieci uczyć się będą w innych obiektach należących do gminy, podobnie jak miało to miejsce w trakcie przebudowy Szkoły Podstawowej w Kobyli.

To nie była jedyna inwestycja, na którą ubiegano się o wsparcie. Urzędnicy starali się również o środki na budowę centralnego ośrodka kultury w gminie będącego jednocześnie nową siedzibą OPS (przewidziany koszt realizacji: 3 mln 918 700 tys. zł). A także na wymianę pieców węglowych na powietrzne pompy ciepła oraz montaż instalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej w gminie (4 mln 107 tys. zł). Przebudowę drogi powiatowej nr 3540S w Kobyli (810 tys. zł – wniosek obejmował koszty wkładu własnego do przebudowy drogi powiatowej). Ostatnim projektem była budowa infrastruktury sportowej w postaci dwóch boisk wielofunkcyjnych na terenie gminy (1 mln 163 tys. zł). – Każdy ze złożonych wniosków opiewał na 100% przewidzianych kosztów realizacji – przekazał nam sekretarz gminy.

Jeśli chodzi o drugie rozdanie, to kiedy pytaliśmy w urzędzie o plany, to wówczas nie podjęto jeszcze konkretnej decyzji, na co będą pozyskiwane środki. Zapowiedziano jednak, że wnioski będą składane. – Wyciągnąwszy wnioski z właśnie zakończonego naboru, gmina stoi jeszcze przed decyzją ile i na jakie inwestycje złożyć wnioski – mówił Radosław Łuszcz przed świętami Bożego Narodzenia.

Krzyżanowice

Do Krzyżanowic trafiło 1,5 mln zł na utworzenie Centrum Turysty w byłej roszarni w Tworkowie. Jak wyjaśniają urzędnicy, zadanie będzie polegało na przebudowie, termomodernizacji i kompleksowym remoncie obiektu z przeznaczeniem na przestrzenie wystawiennicze, organizację kulturalnych i artystycznych wydarzeń oraz infrastrukturę odpoczynku dla turystów. Zadanie ma zostać zrealizowane do 30 listopada 2022 r. – Środki przekazane przez rząd będą stanowić wkład własny do inwestycji. Przypomnijmy, iż zadanie to zostało już dofinansowane w kwocie 776.681,96 euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg V-A Republika Czeska – Polska 2014 – 2020, w ramach transgranicznego projektu pn. „Szlakiem rodów Eichendorffów, Rothschildów i Reiswitzów”, realizowanego wraz z czeską gminą Szylerzowice – przypomina Michaela Lukoszek, referent funduszy zewnętrznych i promocji Urząd Gminy w Krzyżanowicach.

Samorząd starał się także o środki na sześć innych zadań. O czym mowa? O wykonaniu kanalizacji w zlewni zbiornika Racibórz Dolny w gminie Krzyżanowice (zadanie 3-etapowe, wnioskowano o 63 mln 973 tys. zł). Utworzeniu centrum sportowo-rekreacyjnego oraz centrum przesiadkowego w Bieńkowicach (6 mln 620 tys. zł). Zabudowie pomp ciepła oraz instalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej funkcjonujących na terenie gminy (13 mln 433 tys. zł). Budowie dwóch boisk sportowych wraz z zapleczem w Krzyżanowicach (7 mln 960 tys. zł). Budowie hali sportowej z bogatym zapleczem biznesowym i strefą spa na terenie gminy Krzyżanowice (34 mln zł). Ostatnim projektem była przebudowa rewitalizacja otwartego basenu w Tworkowie (10 mln zł).

Jak przekazała nam Michaela Lukoszek, w ramach kolejnego naboru samorząd złożył trzy wnioski. Ponownie na utworzenie centrum przesiadkowego i zagospodarowanie centrum Bieńkowic (prognozowana kwota 1 mln 400 tys. zł). A także na kompleksową rewitalizację budynku dworca PKP w Chałupkach – utworzenie poczekalni dla pasażerów, adaptację pomieszczeń na Muzeum Kolejnictwa i punkt informacji turystycznej Krainy Górnej Odry (3 mln 500 tys. zł). Ostatnim projektem jest budowa oczyszczalni ścieków w Tworkowie wraz z zakupem wozów asenizacyjnych (20 mln zł).

Pietrowice Wielkie

Pietrowice Wielkie znalazły się wśród tych gmin, gdzie środki nie trafiły. Sekretarz Gabriel Kuczera wyjaśnia nam, że samorząd starał się o wsparcie na dwa zadania. Pierwszym była budowa dróg dojazdowych i wewnętrznych na nowym osiedlu na terenie byłego Polmosu na kwotę 1 mln 966 tys. zł oraz na budowę zbiorczej oczyszczalni ścieków w tym samym miejscu (423 tys. zł).

Gabriel Kuczera wskazuje, że Pietrowice Wielkie w kolejnym rozdaniu ubiegają się ponownie o środki na te same zadania. Dodatkowo pojawił się wniosek na remont jednej z dróg gminnych. – Rozpatrywanych jest kilka wariantów, jednak na chwilę obecną jeszcze nie zapadła decyzja, na którą – przekazał nam sekretarz przed świętami Bożego Narodzenia.

Kuźnia Raciborska

450 tys. zł w pierwszym naborze otrzymała Kuźnia Raciborska. To środki na budowę nowej drogi w Kolonii Renerowskiej (bocznej ulicy Alei Lipowej). Droga umożliwi dojazd do nowych działek przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe. Działki te znajdują się w zasobie tylko i wyłącznie gruntów gminnych. – Długość projektowanej drogi wynosi 170 mb. Droga zostanie oświetlona poprzez montaż lamp typu led – oświetlenie uliczne. Wniosek został złożony na 450 000,00 zł i taka kwota została nam przydzielona. Zadanie przewidziane jest do realizacji w 2021 roku – mówi Dominika Turkiewicz, kierownik referatu organizacyjnego i spraw obywatelskich kuźniańskiego urzędu.

To nie był jedyny wniosek Kuźni Raciborskiej. Łącznie samorząd starał się o środki na 7 różnych zadań. O czym mowa? O zakupie autobusu szkolnego (koszt 800 tys. zł, wnioskowano o pełną kwotę). Wkładzie własnym do projektu unijnego pn. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej na terenie gminy Kuźnia Raciborska (koszt 4 mln 490 tys. zł. wnioskowano o 1 mln 970 tys. zł). Wkładzie własnym do projektu unijnego pn. Kanalizacja sanitarna w miejscowości Jankowice (koszt 5 mln 180 tys. zł, wnioskowano o 3 mln 181 tys. zł). Budowie drogi w Kuźni Raciborskiej (ul. Topolowa) – dojazd do działek gminnych (koszt 750 tys. zł i o tyle wnioskowano). Budowie drogi w Rudach – droga do działek gminnych (koszt 650 000,00 zł – o tyle wnioskowano). A także o budowie trzech mieszkalnych budynków komunalnych, w skład których miało wejść 45 samodzielnych lokali mieszkalnych (koszt 9 mln zł, starano się o pełną kwotę).

W kolejnym rozdaniu samorząd złożył trzy wnioski. Wśród których ponownie pojawiły się: zakup autobusu szkolnego, budowa drogi w Kuźni Raciborskiej (ul. Topolowa) i wkład własny do projektu budowy kanalizacji w Jankowicach.

Krzanowice

Samorząd Krzanowic znalazł się wśród gmin, które wsparcia nie otrzymały. Urzędnicy starali się o środki na pięć inwestycji. Mowa o: termomodernizacji budynku Urzędu Miejskiego w Krzanowicach (koszt 907 tys. zł, wnioskowano o 407 tys. zł), budowie zabezpieczeń przeciwpowodziowych na ulicy Kopernika w Borucinie (koszt 1 mln 200 tys. zł, wnioskowano o 1 mln zł) i budowie punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (koszt 750 tys. zł, wnioskowano o 650 tys. zł). Kolejne dwie to inwestycje drogowe, a konkretnie to: przebudowa drogi powiatowej nr 3529S w miejscowości Borucin od skrzyżowania z gminnym odcinkiem ul. Doktora Rostka do końca obszaru zabudowanego w kierunku Krzanowic (koszt 1 mln 750 tys. zł, wnioskowano o 405 tys. zł) oraz przebudowa dróg gminnych – ul. Morawska, Rynek i Kościelna. Inwestycja miała polegać na przebudowie trzech fragmentów dróg o łącznej długości 515 mb w centrum miejscowości Krzanowice (koszt 615 tys. zł, wnioskowano o 246 tys. zł).

Kiedy pytaliśmy w urzędzie o to, czy samorząd będzie ubiegał się o środki w kolejnym rozdaniu, usłyszeliśmy, że tak, choć wówczas nie znano jeszcze konkretów. – Tym razem również będziemy aplikować o dofinansowanie bardzo potrzebnych w naszej gminie inwestycji – wyjaśniła w odpowiedzi sekretarz Joanna Tkocz. Burmistrz Andrzej Strzedulla mówił nam z kolei, że wśród wniosków, na pewno znajdzie się ten dotyczący PSZOK-u.

Dawid Machecki

Na co przeznaczono środki w ramach pierwszego wsparcia?

Przypomnijmy, w ramach pierwszego wsparcia w ramach Funduszu Inwestycji Lokalnych do poszczególnych gmin wiejskich i miejsko–wiejskich powiatu raciborskiego trafiły: do Nędzy 500 tys. zł, Kornowaca 1,478 mln zł, Krzanowic 500 tys. zł, Krzyżanowic 2,098 mln zł, Kuźni Raciborskiej 2,718 mln zł, Pietrowic Wielkich 628 tys. zł i Rudnika 531 tys. zł.

Kilka tygodni po tym, jak wsparcie się pojawiło, pytaliśmy w poszczególnych urzędach, na co środki zostaną przeznaczone. Wówczas tylko w Nędzy zapadła konkretna decyzja. Wójt Anna Iskała przekazała, że pieniądze będą wydatkowane na remont ulicy Dębowej. Ponownie więc zapytaliśmy w pozostałych urzędach, na co przeznaczyli bądź planują przeznaczyć pierwsze wsparcie. Odpowiedzi w tym zakresie udzieliła część gmin.

W przypadku Kornowaca środki zaplanowano na budowę domu kultury w stolicy gminy.

Krzyżanowice pieniądze wydatkowały na kilka zadań, a konkretnie na: przebudowę ul. Fabrycznej w Chałupkach, termomodernizację Szkoły Podstawowej w Chałupkach i Tworkowie, budowę sieci oświetleniowej w Nowej Wiosce, zagospodarowanie centrum Bieńkowic (przebudowa sieci energetycznej) oraz budowę windy zewnętrznej wraz z klatką schodową przy budynku Ośrodka Zdrowia w Krzyżanowicach.

Pietrowice Wielkie środki przeznaczyły za zabezpieczenie wkładu własnego do realizowanych już inwestycji (w tym budowa Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych i adaptacja byłego dworca kolejowego na Centrum Usług Wspólnych).

Krzanowice środki chcą natomiast skierować na budowę zbiorników przeciwpowodziowych w Borucinie, na końcu ulicy Kopernika.

Urzędnicy Rudnika i Kuźni Raciborskiej nie wyjawili, na co przeznaczyli bądź przeznaczą środki. Wcześniej w tych gminach wskazywano, że pieniądze zostaną ulokowane w kierunki inwestycji.