Wyjątkowe miejsce

Mszą świętą, „Rotą” i złożeniem kwiatów pod tablicą upamiętniającą powstanie „Rodła” rozpoczęły się raciborskie obchody setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w Niemczech. Uroczystości zorganizowano w kościele św. Mikołaja oraz w Domu Kultury „Strzecha” 24 kwietnia 2022 r.

To właśnie w „Strzesze” w 1911 roku powstał dom narodowy polski. Później działał tu polski komisariat plebiscytowy. W „Strzesze” planowano akcje w ramach III powstania śląskiego. Wreszcie w „Strzesze” spotykali się członkowie Związku Polaków w Niemczech – przypomniała wicedyrektor Raciborskiego Centrum Kultury Anna Kokolus.

Obowiązki polskie

– Chyba nikomu z założycieli Związku Polaków w Niemczech nie śniło się, że za 23 lata Racibórz, Opole Wrocław, Zielona Góra czy Szczecin będą w granicach Polski – powiedział prezydent Raciborza Dariusz Polowy.

Choć od powstania Związku Polaków w Niemczech w 1922 roku zmieniło się tak wiele, do dziś nie zmieniło się to, że poza granicami kraju, również w Niemczech, nadal są Polacy. – Będąc Polakami mamy obowiązki polskie*. Kościół ma zapewnione, że będzie istniał do Końca Świata, ale nigdzie nie jest napisane, że Polska będzie istnieć do końca świata. To jest nasze zadanie – stwierdził D. Polowy.

Medale Polonia Semper Fidelis

Następnie głos zabrał współorganizator obchodów jubileuszu Tadeusz Szczyrbak, prezes Rodziny Rodła z Wrocławia. Przypomniał, że w szczytowym okresie Związek Polaków w Niemczech liczył 50–60 tys. członków i reprezentował 1,5–2-milionową mniejszość polską. – W jak ciężkich czasach przyszło im działać, a jakie piękne owoce dała ich praca – powiedział.

Tadeusz Szczyrbak odznaczył pamiątkowymi medalami Polonia Semper Fidelis osoby zaangażowane w działalność patriotyczną, w tym upamiętnienie działalności „Rodła”: Anastazję Kolorz, Halinę Siedlaczek, Eugeniusza Bożka, Irenę i Zbigniewa Ciszków, Dariusza Polowego, Dawida Wacławczyka, Joannę Maksym-Benczew i Alicję Ploch-Burdę.

Pięć Prawd Polaków

Przypomnijmy, Związek Polaków w Niemczech został założony w 1922 roku i działał najpierw w Republice Weimarskiej, a później w III Rzeszy Niemieckiej aż do 1939 roku. W latach 30. XX wieku w Niemczech zakazno posługiwania się przedstawieniem Orła Białego jako polskiego symbolu narodowego, dlatego też w 1933 roku znakiem związku stało się „Rodło” czyli znak będący graficznym przedstawieniem Wisły z zaznaczonym Krakowem. W 1938 roku uchwalono „Pięć Prawd Polaka”, które stanowiły podstawę działalności związku:

• Prawda pierwsza: Jesteśmy Polakami.

• Prawda druga: Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci.

• Prawda trzecia: Polak Polakowi bratem.

• Prawda czwarta: Co dzień Polak narodowi służy.

• Prawda piąta: Polska matką naszą, nie wolno mówić o matce źle.

Zapytaliśmy prezydenta Raciborza Dariusz Polowego, czy jego zdaniem Prawdy Polaków spod znaku Rodła nie straciły na aktualności i czy deficyt którejś z prawd da się zauważyć obecnie.

– Jeśli miałbym do czegoś się odnieść to rzeczywiście do piątego zdania – o matce nie mówimy źle. Niestety tego typu zachowania są obecne w przestrzeni publicznej, w debacie politycznej, a najgorsze w tym wszystkim jest to, że wielu tych ludzi nie ma wstydu i poczucia tego, że robią coś nie tak – podkreślił Dariusz Polowy.

* * *

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych Raciborza (prezydent Dariusz Polowy i przewodniczący rady Marian Czerner) oraz miejskich instytucji i organizacji, m.in.: Muzeum w Raciborzu, Klubu Gazety Polskiej, Śląskiego Uniwersytetu III Wieku, Towarzystwa Miłośników Ziemi Raciborskiej, Bractwa Kurkowego, „Solidarności”, szkół.

(żet)