Jak już wcześniej informowaliśmy, temat zainicjował w 2020 roku, także spotkanie na Zamku Piastowskim, radny powiatowy Łukasz Mura. Od tamtej pory zorganizował kilka spotkań na miejscu (zamek, remiza w Sudole) oraz wyjazdowych – w ministerstwach i KOWR.

Te pierwsze służyły poinformowaniu rolników o możliwości starania się o dzierżawy, a pobyty w stolicy – przekonywaniu urzędników państwowych do rozwiązań, jakich oczekują rolnicy.

Radny Mura był 3 stycznia w siedzibie KOWR, gdzie pozyskał założenia koncepcji podziału gruntów. Oficjalnie ogłosił je w Raciborzu szef ośrodka na otwartym spotkaniu, we wtorek 17 stycznia. Wydarzenie odbyło się ponownie na Zamku Piastowskim.

Przygotowana koncepcja podziału dotyczy terenów w gminach Rudnik, Krzyżanowice i Krzanowice. Ogółem do podziału jest 2480 ha.

Techniczne przedłużenie umowy

W spotkaniu uczestniczyli rolnicy z całego powiatu raciborskiego, którzy byli zainteresowani dzierżawą gruntów, które powrócą do KOWR-u. Umowa z dotychczasowym dzierżawcą – spółką Agromax – wygasa z końcem czerwca. Nastąpi jednak techniczne przedłużenie umowy firmie do końca roku celem dokonania zbiorów. Spotkało się to ze zrozumieniem wśród zainteresowanych rolników.

Jak mówili przedstawiciele ośrodka, przetargi będą jednak ogłoszone już w tym roku. Ziemia nie może bowiem leżeć ugorem. Pojawiło się również pytanie od obecnej na sali posłanki Gabrieli Lenartowicz z PO, czy grunty te nie zostaną przekazane na niewielki czas przejściowy, np. jednej ze spółek Skarbu Państwa. Padła nawet nazwa paliwowego gigantu – Orlenu. Dyrektor KOWR-u wykluczył istnienie takich planów.

Akceptacja w 90 procentach. Problemy z Ośrodkami Produkcji Rolnej

Dyrektor Jarzyński oraz pracownicy przedstawili szczegółowo projekt, wyjaśnili też kwestie związane z obiektami będącymi na niniejszym terenie oraz omówili konkretne działki. Jak podkreślają sami rolnicy oraz radny Mura, projekt w 90 procentach spełnia ich oczekiwania.

Pozostał jednak problem dotyczący Ośrodków Produkcji Rolnej – w Bojanowie – o powierzchni 266 ha i w Tworkowie, gdzie znajduje się 116 ha. W tych przetargach mogą wystartować zarówno rolnicy, jak i firmy. OPR-y stanowią razem 382 ha gruntów rolnych, czyli 15,4% z całości ziem przeznaczonych do dzierżawy.

Pojawiły się różne głosy i pomysły, między innymi sprzedaż obiektów oraz rozbicie OPR-ów na mniejsze działki. Przedstawiciele KOWR-u wskazywali jednak, że rozwiązania przez nich zaproponowane są dobre. Podali, że inne możliwości nie są do zrealizowania.

Problemy z przetargami

Rolnicy zwrócili się z apelem do dyrektora KOWR-u aby przetargi były ograniczone i ofertowe. Drugą formą przetargu jest wariant licytacyjny. Rolnicy wskazywali, że jest to dla nich niekorzystne rozwiązanie. W przetargu licytacyjnym nie mają szans, a chodzi przecież o to, aby rodzinne rolnictwo było tutaj uprzywilejowane.

Zwrócono się też z apelem o podjęcie działań, aby wykluczyć możliwość udziału w przetargach osób z innego województwa oraz powiatu. Przykładem jest gmina Rudnik sąsiadująca z województwem opolskim oraz gmina Krzyżanowice sąsiadująca z Lubomią (powiat wodzisławski).

Jak zapowiedzieli przedstawiciele KOWR-u sprawę tę muszą sprawdzić, gdyż nie wiadomo czy można prawnie dokonać takiego wyłączenia. Dotychczas rolnicy z gmin sąsiadujących mogli brać udział w tego typu przetargach. – KOWR jest również po to, aby pilnować przestrzegania prawa, a nie jest od naginania tego prawa – stwierdzili goście z ośrodka.

W spotkaniu poruszono również inne kwestie. Podziękowanie dla KOWR-u złożył radny Łukasz Mura, a rolnikom podziękował dyrektor Jarzyński. Szef KOWR zapowiedział, że rolnicy mają wysyłać pisma do KOWR-u w tej sprawie, a jeśli zajdzie taka potrzeba to przyjedzie do Raciborza na następne spotkanie.

Fryderyk Kamczyk Agronowiny.pl

Gabriela Lenartowicz:

Na terenie powiatu raciborskiego zgłaszane jest przez rolników indywidualnych bardzo duże zapotrzebowanie na dzierżawę gruntów rolnych. Rolnicy w większości nie są zainteresowani dzierżawą zabudowanych nieruchomości rolnych i preferują wydzierżawianie niezabudowanych gruntów rolnych pod uprawę. Tymczasem grunty te to głównie zwarte kompleksy działek o dużych, czy nawet bardzo dużych powierzchniach, do stu hektarów, skupionych wokół baz tych gospodarstw. Jako że, zarówno zapisy ustawowe nie są wystarczająco precyzyjne, a i dotychczasowe decyzje Krajowego Ośrodka Wspierania Rolnictwa nie zawsze przejrzyste, budzą wiele obaw wśród rolników. Temat dzierżawy gruntów zgodnie z ustawą z dnia 16.09.2011 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw był też przedmiotem burzliwej debaty na posiedzeniu sejmowej Komisji Rolnictwa.

Informacje i uwagi z posiedzenia tej komisji przekazałam w formie pytań na spotkaniu. Deklarując dalszą współpracę wyraziłam troskę by rozstrzygnięcia KOWR były racjonalne i sprawiedliwe; zgodne z interesem rolników, ale też sprzyjające rozwojowi śląskiego rolnictwa. Takie bowiem oczekiwania artykułowane są przez rolników i samorządowców, z którymi wcześniej wielokrotnie się spotykałam w trybie roboczym.

Grunty należały kiedyś do kombinatu

Program przewiduje podział i przygotowanie do dzierżawy w drodze przetargów nieruchomości w odpowiedniej ilości oraz wielkości kompleksów gruntów rolnych gwarantujących należyte wykorzystanie istniejących obiektów budowlanych, mając na uwadze zapotrzebowanie na grunty rolne ze strony rolników indywidualnych. Dotyczy to gruntów Gospodarstw Rolnych Rudnik oraz Tworków – Wojnowice pochodzą ze zlikwidowanego Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych w Raciborzu.

Termin obowiązywania tych umów z dotychczasowym dzierżawcą tych gospodarstw, spółką AGROMAX upływa 14 czerwca 2023 roku i nie ma prawnych możliwości przedłużenia terminu ich obowiązywania.