Co da ustawa?

W rękach prezydenta RP Andrzeja Dudy znajdują się losy nowelizacji ustawy dotyczącej języka śląskiego. Ta propozycja zakłada, że język śląski zostanie oficjalnie uznany jako drugi język regionalny obok języka kaszubskiego, poprzez jego wpisanie do ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych.

To oznacza, że szkoły będą mogły zaoferować dobrowolne zajęcia z języka śląskiego, a miejscowości, gdzie używa się tego języka przez ponad 20 proc. mieszkańców, będą mogły umieszczać dwujęzyczne tablice z nazwami miejscowości. Dodatkowo planowane jest dofinansowanie działań mających na celu zachowanie języka śląskiego oraz powołanie dwóch przedstawicieli osób posługujących się tym językiem do Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

Temat komentuje prezydent Duda

Po zakończeniu obrad w Sejmie i Senacie, ustawa dotarła do prezydenta Andrzeja Dudy, który ma trzy tygodnie na podjęcie decyzji w tej sprawie. Kwestię skomentował mediom podczas wizyty w Katarze.

– Rozmawiam na ten temat z ekspertami. Większość naukowców jest jednego zdania, że na Śląsku jest bardzo wiele dialektów, w których mówią ludzie w poszczególnych miejscowościach – mówił prezydent. Wypowiadając się na temat języka śląskiego, Andrzej Duda podkreślił, że są to głównie dialekty o lokalnym charakterze. Dodał, że taka jest specyfika zróżnicowania w Polsce, „tej bardzo ciekawej wielokulturowości, która z resztą jest dziś naszym skarbem”.

Włodarze apelują

Tymczasem do prezydenta Dudy napływają apele o podpisanie ustawy. W tej sprawie pismo skierowali m.in. prezydenci śląskich miast, a pod nim podpisali się m.in. prezydent Rybnika Piotr Kuczera oraz prezydent Wodzisławia Śląskiego Mieczysław Kieca.

– Wierzymy, że temat praw mniejszości śląskiej może zostać rozpatrzony poza konfliktem politycznym. Mamy nadzieję, że podobnie jak śp. prezydent Lech Kaczyński przywiązuje Pan wagę do wielokulturowej tradycji w Polsce. W związku z powyższym apelujemy o podpisanie w całości nowelizacji ustawy o uznaniu języka śląskiego za język regionalny. Proszę nie odbierać Ślązakom pieniędzy, które możemy dostać z Warszawy i Brukseli na ochronę dziedzictwa naszych babć i dziadków i praw, które się nam należą jako obywatelkom i obywatelom Polski – napisano w liście do głowy państwa.

Poseł PiS za ustawą, choć ma wątpliwości

O potrzebie podpisania ustawy przez prezydenta mówił także Bolesław Piecha, poseł PiS z Rybnika. Wyraził tę opinię podczas programu „Protokół Rozbieżności” na antenie TVP Katowice. Piecha, obok Marka Wesołego z Rudy Śląskiej, należy do dwóch posłów PiS, którzy poparli ustawę o języku śląskim.

– To jest pewne podsumowanie tego, co się dzieje w świecie. Cywilizacja się rozwija i wydaje mi się, że to, co na Śląsku było bardzo cenne – gwara, dialekt, język regionalny – powinno być rozwijane, żeby nie zapomnieć. Ja obserwuję różne odłamy języków mniejszości, dialektów, itd. Jest jednak tendencja do likwidowania pewnych charakterystycznych cech, chociażby gwary, dialektu czy języka regionalnego śląskiego. Powinno to przetrwać. To jest jednak nasza tradycja, kultura i to jest to, co Ślązaków gnało do Polski. I oni nie opowiadali się, czy są Ślązakami – po prostu w latach 1918-1921 chcieli być w Polsce – stwierdził poseł Piecha.

Poseł PiS podkreślił, że jego decyzja o głosowaniu za ustawą nie była przypadkowa. Jednakże, jak dodał, nurtują go pewne wątpliwości związane z tym projektem, zwłaszcza dotyczące kodyfikacji języka. Co więcej, większe zaniepokojenie budzi dla niego kwestia wprowadzenia nauczania języka śląskiego do szkół. Wątpliwości te dotyczą zarówno dostępności nauczycieli gotowych podjąć się tego zadania, jak i zainteresowania uczniów nauką tego języka.

Trzy możliwości

Prezydent Duda może wybrać jedną z trzech opcji: podpisać, zawetować, lub w razie wątpliwości co do legalności ustawy złożyć wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o jej zgodność z konstytucją.

(mad)